Jorge E. Hirsch در سال 2005 میلادی، شاخصی را با عنوان h index ابداع کرده است که به وسیله آن، بازده علمی دانشمندان و محققان، با عدد نشان داده می شود. در این مقاله، تعریف h index همراه با مثالی از بانک اطلاعاتی Scopus، برای درک بهتر تعریف، ارایه شده است. در بخشی از این مقاله، سه بانک اطلاعاتی Google Scholar، Scopus و ISI Web of Science به عنوان منابعی که برای دستیابی به h index می توان در آنها جستجو کرد، معرفی شده اند. در بخش دیگری از این مقاله مراحل دستیابی به h index که به طور خودکار در بانک اطلاعاتی Scopus محاسبه می شود، با مثال، ارایه شده است. در پایان مقاله، چگونگی محاسبه h index، به طور دستی، و با یک مثال بیان گردیده است.

سابقه و هدف: یکی از رایج ترین روش های ارزیابی تولیدات علمی پژوهشگران و سازمان های وابسته به آن ها، استفاده از شیوه های مختلف علم سنجی است که توسط یکی از پایگاه های اطلاعاتی استنادی انجام می گیرد. این پژوهش با هدف ارزیابی تولیدات علمی دانشگاه مازندران از سال 2006 تا 2016 در پایگاه Scopus انجام شده است.مواد و روش ها: این پژوهش به صورت توصیفی و با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش مدارک علمی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس (4091 مدرک) می باشد. اطلاعات مربوط به مقاله ها، تحت نام سازمانی دانشگاه مازندران (AF-ID="University of Mazandaran")، مورد جستجو قرار گرفت. سپس محدوده زمانی برای تولیدات علمی ((LIMIT-TO (PUBYEAR) تعریف و جستجوی نهایی صورت گرفت و داده ها با استفاده از نرم افزار Excel و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان تولیدات علمی دانشگاه مازندران در طی سال های مورد بررسی سیری صعودی داشته است. کمترین میزان تولید علم در سال 2006 و بیشترین میزان در سال 2013 بوده است. بیشترین تعداد مدارک نمایه شده، بیشترین استنادات دریافتی، و تعداد نویسندگان پرکار (تقریبا %60) به دو دانشکده شیمی و فیزیک تعلق دارد. از لحاظ نوع مدرک علمی نمایه شده بیشترین تعداد مربوط به مقاله پژوهشی بوده (4.93%)، از نظر مشارکت علمی و هم تالیفی بین سازمانی، بیشترین همکاری را با دانشگاه های هم جوار داشته اند.نتیجه گیری: در مجموع با وجود سیر صعودی مدارک ثبت شده تا سال 2013 و افت آن در سال های بعد، و برای دیده شدن نتایج پژوهش پژوهشگران در سطح جهان و رسیدن دانشگاه به اوج تولیدات علمی خود، مسوولین دانشگاه می بایست شرایطی فراهم نمایند تا پژوهشگران بتوانند انگیزه و توان لازم برای انتشار مقاله در مجلات معتبر علمی را داشته باشند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: نمایه شدن نشریات علمی کشورها در نمایه نامه های استنادی جهانی، به اعتلای رتبه علمی آن ها در سطح جهان و افزایش سهم مشارکت در تولید علم جهان کمک می نماید. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی مطابقت مجلات انگلیسی زبان حوزه پزشکی ایرانی نمایه نشده در پایگاه اطلاعاتی Scopus با معیارهای عینی پذیرش مجلات در این پایگاه بود.روش بررسی: این مطالعه، توصیفی از نوع کاربردی بود. جامعه پژوهش را شماره آخر 52 عنوان مجله انگلیسی زبان حوزه پزشکی ایران که در پایگاه اطلاعاتی Scopus نمایه نشده بودند، تشکیل داد. داده ها با مشاهده سایت های ارایه دهنده مجلات و با ابزار چک لیست جمع آوری گردید. در نهایت، داده ها در نرم افزار Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها:32.7 درصد نشریات فاقد ویراستار خارجی و 59.6 درصد فاقد نویسنده خارجی بودند. 77.6 کل چکیده ها ساختار یافته بود. میزان خوداستنادی پایین گزارش شد و بیش از 70 درصد نشریات، به صورت منظم منتشر می شدند. 49 درصد نشریات نیز خروجی EndNote داشتند.نتیجه گیری: نشریات در بیشتر معیارها وضعیت مطلوبی داشتند، اما سطح پایین همکاری با نویسندگان و ویراستاران خارجی و درصد کم مجلات دارای خروجی EndNote، از جمله موارد ضعف محسوب می شود که نیاز به توجه بیشتری دارد.

مقدمه: در ارزیابی های علم سنجی، اصلی ترین معیار برای تعیین جایگاه علمی و رتبه بندی کشورها، مراکز علمی و به ویژه دانشگاه ها، میزان مشارکت در تولید علم، نوآوری، فن آوری و به طور کلی مشارکت در روند توسعه علم جهانی عنوان شده است. در این پژوهش با بهره گیری از روش های علم سنجی، به مطالعه میزان تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان در طی 11 سال پرداخته شده است.روش بررسی: این مطالعه، پیمایشی- مقطعی و از نوع کاربردی بود. کلیه تولیدات علمی نمایه شده پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان در پایگاه های استنادی Scopus و Web of science) WOS) در فاصله زمانی 2008-1998 (472 رکورد)، جامعه این پژوهش را تشکیل داد. برای گردآوری اطلاعات، از جست و جوی پیشرفته هر دو پایگاه با محدودیت زمانی 11 ساله استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای تحلیل گر ISI و Scopus.exe و آمار توصیفی استفاده شد.یافته ها: بیشترین تعداد تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان مربوط به سال 2008 (61 مدرک در WOS و 79 مدرک در Scopus) بود. فعال ترین نویسنده این دانشگاه، آقای مهرداد حاجیلویی (با 17 مقاله در WOS و 17 مقاله در Scopus) بود. دانشگاه علوم پزشکی تهران بیشترین همکاری (23 مدرک در WOS و 51 مدرک در Scopus) را با دانشگاه علوم پزشکی همدان در تولید علم داشته است. مجله Saudi medical journal با 9 مدرک در WOS و مجله Iranian biomedical journal با 13 مدرک در Scopus، انتشار بیشترین تعداد تولیدات علمی این دانشگاه را به خود اختصاص داده اند. حوزه های موضوعی علوم اعصاب (با 26 مقاله در WOS) و پزشکی عمومی (با 196 مقاله در Scopus) فعال ترین حوزه های پژوهشی در تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان بوده اند.نتیجه گیری: هر چند تولید علم دانشگاه علوم پزشکی همدان نسبت به دانشگاه های تیپ یک علوم پزشکی کشور کمتر است، اما در کل با روند به نسبت مطلوبی در حال افزایش است که ادامه این روند، وابسته به عوامل مختلفی همچون تعامل پژوهشگران دانشگاه با دانشمندان و دانشگاه های داخلی و خارجی، افزایش بودجه پژوهشی دانشگاه، برگزاری دوره های آموزشی شیوه های نگارش مقالات علمی به زبان انگلیسی و ... می باشد.

مقدمه: هدف اصلی رشته پزشکی نجات جان انسان هاست. پزشکان می توانند با پژوهش از طریق پایگاه های اطلاعاتی علوم پزشکی در زمینه عوامل مرگ ومیر به این هدف نزدیک شوند. این پژوهش با هدف تعیین میزان همپوشانی عوامل مرگ و میر در کشورهای در حال توسعه در پایگاه های اطلاعاتی PubMed و Scopus انجام شد.روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی با رویکرد علم سنجی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. جامعه پژوهش شامل 20 مقاله اول بازیابی شده مربوط به هرکدام از 10 عامل اولیه مرگ ومیر در کشورهای در حال توسعه در پایگاه های اطلاعاتی PubMed و Scopus در ماه ژانویه سال 2012 میلادی بود. برای این منظور عوامل مرگ و میر از سایت بهداشت جهانی گرفته شد و به وسیله سرعنوان موضوعی پزشکی (MeSH: Medical Subject Headings)کلیدواژه های استاندارد انتخاب و در پایگاه های اطلاعاتی PubMed و Scopus مورد جستجو قرار گرفتند. پس از بازیابی نتایج جستجو میزان کل مقالات بازیابی شده در هر موضوع مشخص و20 مقاله اول در هر عامل با مشاهده مستقیم در دو پایگاه جهت میزان اشتراک 2 پایگاه بررسی شدند، با استفاده از نرم افزار Excel نسخه 2007 آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) مورد بررسی قرار گرفت و میزان همپوشانی از طریق فرمول محاسبه گردید.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که تعداد مقالات بازیابی شده در 9 عامل مرگ و میر در پایگاه اطلاعاتی Scopus بیشتر از PubMed می باشد و همپوشانی فقط در 2 عامل اختلالات عروقی مغز و اسهال به ترتیب 70 و 65 درصد می باشد و در بیماری های ایدز، سل و دیابت شیرین میزان همپوشانی صفر بدست آمد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد پژوهشگرانی که به مقالات بیشتری نیاز دارند و جامعیت پایگاه اطلاعاتی برای آنها دارای اهمیت است بهتر است از پایگاه اطلاعاتی Scopus استفاده کنند و با توجه به اینکه میزان همپوشانی در دو پایگاه اطلاعاتی در عوامل مختلف، متفاوت بود متناسب با سیاست ها و محدودیت های سازمان متبوع پژوهشگران و پزشکان می توانند هم از پایگاه اطلاعاتی رایگان PubMed و هم از پایگاه اطلاعاتی غیر رایگان Scopus برای پژوهش های خود بهره ببرند.